ความเชื่อเรื่องพวงหรีด l สัญลักษณ์และความหมายทางวัฒนธรรม

ความเชื่อเรื่องพวงหรีด

คนไทยนิยมใช้พวงหรีดในงานศพมาตั้งเเต่สมัยรัชการที่ 4 ซึ่งในสมัยนั้นบุคคลชั้นสูงจะเป็นชนชั้นเดียวที่มีหลักฐานการใช้พวงหรีดเป็นเครื่องตกเเต่งในพิธีทางศาสนา เเต่คุณผู้อ่านรู้หรือไม่ว่า พวงหรีดป็นที่รู้จักและมีความหมายทางวัฒนธรรมอันลึกซึ้งในสังคมไทยมาอย่างยาวนาน ไม่ได้เพียงแค่เป็นการตกแต่งที่ใช้เพื่อเสริมสวยงามในพิธีกรรมเท่านั้น แต่มีความหมายที่สืบทอดมาจากความเชื่อและศรัทธาทางศาสนาและวัฒนธรรมของคนไทยอย่างแท้จริง

ความเชื่อและศรัทธาทางศาสนา

1. ความเชื่อในชีวิตหลังความตาย

แม้ว่าตามความเชื่อของตะวันตกพวงหรีดจะถูกใช้ในการแสดงความยินดีโดยมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์มาตั้งแต่อียิปต์โบราณโดยทำมาจากผ้าลินินในสมัยกรีกโบราณก็เช่นกันพบได้ว่ามีการทำหลีดจากมะกอกใบสนและฟาร์มเพื่อเป็นการแสดงความยินดีและเป็นรางวัลสำหรับนักกีฬาที่ได้รับชัยชนะในการ แข่งขันโอลิมปิก 

ที่น่าแปลกใจกว่านั้นในสมัยก่อนคู่รักหนุ่มสาวของกรีกมักแขวนพวงหรีดไว้หน้าประตูเพื่อเป็นสัญญาแห่งความรัก หรือเป็นการแสดงสัญลักษณ์แห่งอำนาจที่มอบให้กับนายทหารที่ได้รับใช้จากการต่อสู้รบในสงคราม

ทางนัยยะทางศาสนาพุทธ คนไทยไม่นิยมฉลองหรือแสดงความยินดีโดยการแจกพวงหรีดพวงหรีดเป็นดอกไม้ที่ใช้ในพิธีอวมงคลหรือพิธีทางศาสนาที่เกี่ยวเนื่องกับความเศร้าในวัฏสงสาร พวงหรีดถือเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้ในการอุทิศให้กับผู้ที่ได้ล่วงลับไปแล้ว เพื่อเป็นการส่งท้ายและให้พระเจ้าพระสงฆ์จารึกในชีวิตหลังความตาย

2. การแสดงความเคารพและความอาลัย

พวงหรีดยังเป็นสัญลักษณ์ของความเคารพและความอาลัยในครอบครัว และชุมชน การนำพวงหรีดมาวางไว้ใกล้ๆ ศพเป็นการแสดงถึงความเสียใจและความทรงจำที่ดีที่มีต่อผู้สูญเสีย

สัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมและการสื่อสาร

1. การเชื่อมโยงระหว่างอดีตและปัจจุบัน

การใช้พวงหรีดในงานศพเป็นการเชื่อมโยงระหว่างอดีตและปัจจุบันของครอบครัว และชุมชน มันเป็นการสืบสานประวัติศาสตร์และความเชื่อเรื่องชีวิตหลังความตายที่มีอยู่มานาน

ในสมัยก่อนการใช้พวงหรีดนิยมใช้ดอกไม้แห้งเพราะชนชั้นสูงจะใช้เวลานานในการดำเนินพิธีทางศาสนา แต่เมื่อพวงหรีดได้รับความนิยมในหมู่สามัญชล มากขึ้นการใช้ดอกไม้สดในพิธีทางศาสนาซึ่งใช้เวลาไม่เกินอาทิตย์จึงได้รับความนิยมเพราะมีความสวยงามและทำให้บรรยากาศงานมีความสดใสกว่าการใช้ดอกไม้แห้งพวงหรีดดอกไม้สดจึงเป็นที่นิยมมากกว่า ไม่ว่าจะเป็นดอกกุหลาบ ดอกกล้วยไม้ ดอกเบญจมาศ เป็นต้น

2. การนำเสนออารมณ์และความรู้สึก

พวงหรีดเป็นช่องทางที่ช่วยให้ผู้ให้พร และญาติและเพื่อนของผู้สูญเสียสามารถแสดงอารมณ์และความรู้สึกของตนเองได้อย่างสะดวกสบาย โดยไม่ต้องพูดหรืออธิษฐาน

การเลือกใช้และการจัดหาพวงหรีด

ในการเลือกใช้พวงหรีดในงานศพ ควรพิจารณาถึงสไตล์และสีที่เหมาะสมกับบรรยากาศและประเพณีของครอบครัว และชุมชน การเลือกใช้พวงหรีดที่เหมาะสมจึงจะทำให้การใช้งานมีความหมายและเหมาะสมมากขึ้น ทั้งนี้ทั้งนั้นผู้เลือกซื้อสามารถคำนึงถึง ความชอบของผู้เสียชีวิตหรือเลือกสีที่ช่วยแบ่งเบาภาวะภายในงาน สีที่ได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่องจะเป็นสีที่สุภาพเช่นสีขาว สีม่วง หรือในงานพิธีทางศาสนาต่างจังหวัดจะนิยมใช้สีสดใสเช่นสีแสดเป็นต้น

สรุป

พวงหรีดในงานศพไม่ได้เพียงแค่เป็นการตกแต่งที่เพื่อเสริมสวยงาม แต่มีความหมายทางวัฒนธรรมที่ลึกซึ้งและสัญลักษณ์ที่สื่อถึงความเชื่อและความเสียใจของชาวไทย